Lasy i nadleśnictwa, obszary chronionego krajobrazu

Powiat opolski charakteryzuje się dużą lesistością terenu (70,4 tys. to ponad 44%), najwięcej użytków leśnych odnotowuje się w gminach Murów, Tułowice, Ozimek, Turawa. Lasy te są dość znacznie zróżnicowane, dominującymi siedliskami są siedliska borowe, lasy mieszane, wy-stępują również siedliska olsowe.

Według danych GUS za 2006 rok obszary o szczególnych walorach przyrodniczych, prawnie chronione, obejmują na terenie powiatu powierzchnię 88170,7 ha (55,57% powierzchni powiatu). Zdecydowaną większość tych obszarów zajmują obszary chronionego krajobrazu (ponad 67%) i parki krajobrazowe (32%).

W strukturze własnościowej dominują lasy publiczne, które zajmują 97,2% powierzchni. Pieczę nad tymi lasami sprawują Nadleśnictwa, których zasięg nie pokrywa się z administracyjnymi granicami powiatu opolskiego. Są to:

(fot. Beniamin Chodorowski)

Nadleśnictwo Opole: gminy Chrząstowice, Dąbrowa, Komprachcice, Niemodlin, Ozimek Tarnów Opolski, Tułowice, Turawa

45-517 Opole
ul. Groszowicka 10
tel./fax 77 45405 41
godziny otwarcia 7.00 – 15.00

Nadleśnictwo Prószków: Prószków, Komprachcice, Tułowice
 
46-060 Prószków
ul. Opolska 14
tel. 77 464 80 36 fax 77 464 80 22
godziny otwarcia 7.00 – 15.00

Nadleśnictwo Tułowice: Dąbrowa, Niemodlin, Tułowice
 
49 – 130 Tułowice
ul. Parkowa 14/14a
tel. 77 460 01 09, 77 460 00 45 fax 77 460 01 23
godziny otwarcia 7.00 – 15.00

Nadleśnictwo Brzeg: gmina Popielów: sołectwa - Karłowice, Kolonia Popielowska, Kuźnia Katowska, Kurznie, Rybna, Stare Kolnie, Stobrawa
 
49 – 300 Brzeg
ul. Kilińskiego 1
tel. 77 4163785, fax 77 416 33 93
godziny otwarcia 7.00 – 15.00

Nadleśnictwo Kup: Dobrzeń Wielki, Łubniany, Murów, Popielów (pozostałe sołectwa),
 
46-082 Kup
ul. 1 Maja 9
tel. 77 469 52 12 fax 77 469 53 53
godziny otwarcia 7.15 – 15.15.

Nadleśnictwo Turawa: Turawa, Murów, Łubniany
 
46-045 Turawa
ul. Opolska 35
tel. 77 4212011, 77 4212037 fax 77 4212074
godziny otwarcia 7.15 – 15.15

Obszary prawnie chronione: 88 152,3 ha 88 170,7 ha
Rezerwaty przyrody 98,7 ha 117,1 ha
Parki krajobrazowe 28 136,6 ha 28 261,4 ha
Obszary chronionego krajobrazu 59 692,4 ha 59 710,8 ha
Użytki ekologiczne 21,57 ha 27,7 ha
Stanowiska dokumentacyjne 0,20 ha 0,20 ha
Pomniki przyrody 89 szt. 137 szt.

Obszary chronionego krajobrazu

Tworzy się je w celu zachowania walorów przyrodniczych i kulturowych oraz stabilizacji środowiska przyrodniczego przez tworzenie tzw. korytarzy ekologicznych. Na terenie powiatu opolskiego powierzchnia obszarów chronionego krajobrazu zajmuje 59577,9 ha. Składają się na nią Lasy Stobrawsko – Turawskie, Bory Niemodlińskie oraz przylegający do obszaru Borów Niemodlińskich obszar o nazwie Grodziec.

Bory Niemodlińskie – gminy: Komprachcice, Niemodlin, Prószków, Tułowice, Dąbrowa
Obecnie największy w Polsce kompleks leśny w zachodniej części górnej Odry – 480 km². Jeden z najcenniejszych przyrodniczo, będących pozostałością danej Puszczy Śląskiej. Zachował typowe dla lasów polskiego niżu lasy mieszane i liściaste. Lasy stanowią około 60% terenu Obszaru Chronionego Krajobrazu Borów Niemodlińskich. Obszar porośnięty lasem jest na tyle duży, że , że stanowi bufor wobec niszczących wpływów zewnętrznych dlatego okolice np. Tułowic i Niemodlina popularnie nazywane są „zielonymi płucami opolszczyzny”. Biolodzy z Uniwersytetu Opolskiego wyróżnili na terenie Borów Niemodlińskich 19 gatunków roślin chronionych prawnie, w tym 12 chronionych ściśle, np. salwinia pływająca, grążel żółty, grzybień biały, kotewka orzech wodny, bluszcz pospolity, aldrowanda pęcherzykowata. Salwinia i aldrowanda umieszczone są na liście gatunków zagrożonych w skali Europy. Równie bogata jest również fauna. Zewidencjonowano tu 181 gat. kręgowców chronionych, m.in. kumaka nizinnego ropuchę zieloną, żabę jeziorową, traszkę grzebieniastą, żmiję zygzakowatą, jaszczurkę żyworodną. Ważne miejsce zajmuje tu awifauna, która stanowi 34% całej ornitofauny krajowej, (150 gatunków lęgowych). Derkacz i bielik to gatunki ptaków zagrożonych w skali światowej, a kania czarna, kania ruda, bielik, bąk, bączek, zielonka, włochatka i podgorzałka to gatunki zagrożone w sakli kraju.

Lasy Stobrawsko – Turawskie – gminy: Popielów, Murów, Łubniany, Turawa, Chrząstowice i Ozimek.
Powołany w 1988 roku w centralnej i zachodniej części województwa opolskiego. Lasy są pozostałością Puszczy Śląskiej, a świadczą o tym zróżnicowane gatunkowo i siedliskowo lasy. Znajdziemy tu siedliska boru mieszanego, wilgotnego i świeżego z dominacją  z dominacją drzewostanu sosnowego. W dolinach rzecznych znajdują się najcenniejsze fragmenty, których unikatowość związana jest z okresowymi zalewami tu rosną grądy, łęgi, olsy, buczyny, dąbrowy i liściaste lasy mieszane. To sprawia, że znajdują się tu cieki wodne, łąki, tereny zabagnione, podmokłe, starorzecza, źródła i stawy, a także polodowcowe moreny, i wydmy. Teren Lasów Stobrawsko – Turawskich uznawany jest za jeden z najcenniejszych obszarów Śląska Opolskiego. Na nim znajdują się florystyczne rezerwaty przyrody, a przede wszystkim kompleks 4 jezior turawskich, z których największe o powierzchni 2200 ha powstało w 1938 roku w wyniku spiętrzenia wód Małej Panwi. Występuje tu bogactwo świata fauny i flory. Świat zwierząt reprezentują m.in. gniewosz plamisty, padalec zwyczajny, ropucha paskówka, bekas, a rośliny barwinek pospolity, bobrek trójlistkowy, borówka bagienna.

Grodziec – obszar chroniony położony na terenie gminy Niemodlin. Jest to ekosystem leśno – łąkowy, który przylega do granic Obszaru Borów Niemodlińskich. Jego powierzchnia użytkowa wynosi 312 ha.